Bếp điện là thiết bị nấu nướng sử dụng năng lượng điện, được phân thành 4 loại chính: bếp điện từ, bếp hồng ngoại, bếp từ hồng ngoại và bếp điện quang.
Mỗi loại bếp hoạt động theo nguyên lý khác nhau và có những ưu – nhược điểm riêng.
- Bếp điện từ nổi bật với khả năng nấu nhanh, tiết kiệm điện và tính năng an toàn cao nhưng chỉ sử dụng được với nồi có đáy nhiễm từ.
- Bếp hồng ngoại có ưu điểm tương thích với mọi loại nồi nhưng tiêu thụ điện năng cao hơn.
- Bếp từ hồng ngoại kết hợp ưu điểm của cả hai loại bếp từ và bếp hồng ngoại, mang lại sự linh hoạt trong sử dụng. Xong điểm hạn chế của bếp từ hồng ngoại là có giá thành cao.
- Bếp điện quang tuy giá rẻ, nấu nhanh hơn bếp hồng ngoại nhưng hiệu suất không cao, nhiệt lượng tỏa ra môi trường lớn và kém bền hơn các loại bếp khác.
Xét về chi phí và độ an toàn, bếp từ được đánh giá là tiết kiệm nhất về lâu dài với hiệu suất nấu lên đến 90% và an toàn nhất nhờ tích hợp nhiều chức năng thông minh và mặt bếp không nóng trực tiếp tránh gây bỏng.
1. Bếp điện từ
Bếp điện từ là loại bếp hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Khi bật bếp, dòng điện chạy qua cuộn dây đồng bên trong tạo ra từ trường, làm nóng trực tiếp đáy nồi nhiễm từ mà không làm nóng mặt bếp. Nhờ đó, bếp nấu nhanh, tiết kiệm điện và an toàn hơn so với các loại bếp truyền thống.
Ưu điểm của bếp điện từ:
- Nhiệt truyền trực tiếp vào nồi giúp thời gian nấu nhanh hơn các loại bếp khác
- Hiệu suất nấu cao 90% giúp tiết kiệm điện năng
- Mặt kính phẳng và sáng bóng nên dễ vệ sinh và tạo vẻ sang trọng cho không gian bếp
- Mặt bếp không nóng trực tiếp, giảm nguy cơ bỏng
- Có nhiều tính năng thông minh: tự động ngắt khi không có nồi, khóa trẻ em, hẹn giờ nấu, cảnh báo quá nhiệt,…
- Không phát thải khí độc hại khi nấu, an toàn cho sức khỏe
Nhược điểm của bếp điện từ:
- Chi phí đầu tư ban đầu lớn hơn so với bếp hồng ngoại và bếp điện quang
- Kén nồi, chỉ sử dụng được với nồi có đáy nhiễm từ (thép không gỉ, inox, gang, sắt)
- Không dùng được khi mất điện, hoạt động không ổn định khi điện áp dao động
2. Bếp hồng ngoại
Bếp hồng ngoại sử dụng điện năng để làm nóng các cuộn dây điện trở nằm dưới mặt kính, từ đó phát ra tia hồng ngoại xuyên qua mặt kính bếp, tạo nhiệt và bức xạ làm nóng đáy nồi. Khác với bếp từ, bếp hồng ngoại làm nóng mặt bếp trước, sau đó mới truyền nhiệt vào nồi và thức ăn.
Ưu điểm của bếp hồng ngoại:
- Không kén nồi, có thể sử dụng với mọi loại nồi (gốm, thủy tinh, kim loại, nhôm…)
- Chi phí đầu tư ban đầu thấp hơn bếp từ
- Có thể nướng trực tiếp trên mặt bếp
Nhược điểm:
- Hiệu suất nấu 60 – 65%, thấp hơn bếp từ do nhiệt tỏa ra môi trường nhiều
- Thời gian nấu lâu do cần thời gian để mặt bếp nóng lên trước khi truyền nhiệt vào nồi
- Mặt bếp nóng, có thể gây bỏng nếu vô tình chạm vào khi nấu
- Thời gian tản nhiệt lâu 15 – 20 phút sau khi tắt bếp
- Nhiệt lượng tỏa ra nhiều gây nóng khi đứng bếp
3. Bếp từ hồng ngoại
Bếp từ hồng ngoại (bếp điện từ kết hợp) là loại bếp kết hợp công nghệ của bếp từ và bếp hồng ngoại. Bếp từ hồng ngoại có hai vùng nấu riêng biệt trên cùng một mặt bếp, một vùng hoạt động theo nguyên lý cảm ứng điện từ và vùng còn lại hoạt động theo nguyên lý bức xạ hồng ngoại. Khi nấu, người dùng có thể linh hoạt lựa chọn vùng nấu phù hợp với loại nồi đang sử dụng.
Ưu điểm bếp từ hồng ngoại:
- Linh hoạt trong việc sử dụng nồi, dùng được mọi loại nồi, từ nồi nhiễm từ đến nồi gốm, thủy tinh, nhôm,…
- Đa dạng chức năng, kết hợp ưu điểm của cả bếp từ và bếp hồng ngoại
- Không cần thay thế toàn bộ bộ nồi khi chuyển từ bếp gas sang bếp điện
- Hiệu quả năng lượng cao, có thể tiết kiệm điện khi sử dụng vùng từ cho nồi nhiễm từ
- Phù hợp với nhiều phong cách nấu nướng khác nhau
Nhược điểm bếp từ hồng ngoại:
- Giá thành cao hơn bếp từ và bếp hồng ngoại đơn lẻ
- Cách dùng phức tạp hơn, cần hiểu biết về cách sử dụng từng vùng nấu riêng biệt
- Tiêu thụ điện không đồng đều, vùng hồng ngoại vẫn tiêu thụ điện nhiều hơn vùng từ
- Bảo trì phức tạp, nhiều linh kiện hơn nên chi phí sửa chữa có thể cao hơn
4. Bếp điện quang
Bếp điện quang là loại bếp sử dụng bóng đèn halogen hoặc dây nhiệt để tạo ra nhiệt lượng, làm nóng mặt bếp và truyền nhiệt lên đáy nồi. Bếp có thể dùng với nhiều loại nồi khác nhau, kể cả nồi thủy tinh hoặc sứ, nhưng thường tỏa nhiệt ra xung quanh nhiều hơn và nấu chậm hơn so với bếp từ.
Ưu điểm của bếp điện quang:
- Thời gian đạt nhiệt độ cao nhanh hơn bếp hồng ngoại thông thường
- Tương thích với mọi loại nồi như nhôm, gang, đá, thủy tinh, đất,…
- Giá thành rẻ, phù hợp với người có mức chi tiêu thấp
- Có thể nướng thức ăn trên mặt bếp tương tự như bếp hồng ngoại
- Không sinh ra khói trong khi nấu, giảm vấn đề về hô hấp
Nhược điểm của bếp điện quang:
- Mặt bếp rất nóng dễ gây bỏng
- Độ bền không cao do sinh nhiệt nhanh trong thời gian ngắn
- Thời gian đun nấu lâu hơn bếp từ, hiệu suất chỉ đạt 60%
- Kém tiết kiệm điện so với bếp từ
- Nhiệt độ từ bếp cao gây nóng không khí xung quanh khi nấu, khó tản nhiệt trong môi trường kín
Nên mua loại bếp điện nào?
Dưới đây là những loại bếp điện nên mua phù hợp với từng đối tượng:
- Nên mua bếp từ nếu bạn muốn nấu nhanh và tiết kiệm điện, cần độ an toàn cao cho gia đình có người già và trẻ nhỏ, muốn tạo không gian nhà bếp hiện đại.
- Nên mua bếp hồng ngoại nếu bạn muốn nấu đa dạng loại nồi và ngân sách vừa phải.
- Nên mua bếp từ hồng ngoại nếu bạn có nhiều loại nồi và không muốn thay mới, thích nấu đa dạng món ăn và có tài chính dư dả.
- Nên mua bếp điện quang nếu bạn muốn nấu thức ăn nhanh, linh hoạt loại nồi và mức chi tiêu thấp.
Loại bếp điện nào tiết kiệm chi phí nhất?
Bếp từ là loại bếp tiết kiệm chi phí nhất trong dài hạn. Bếp từ có giá mua ban đầu cao hơn nhưng có hiệu suất nấu lên tới 90%, nghĩa là 90% điện năng được chuyển hóa thành nhiệt để nấu thức ăn. Do đó, bếp từ tiết kiệm tối đa điện năng tiêu thụ.
Dưới đây là chi phí ước tính mỗi ngày cho từng loại bếp điện. Giả sử công suất bếp là 2000W (2kW), thời gian nấu mỗi ngày là 2 giờ và giá điện là 2.500 đồng/ kWh. Tiền điện dùng bếp mỗi ngày tính theo công thức: Chi phí mỗi ngày = (Công suất x Thời gian dùng)/ Hiệu suất bếp x Giá điện.
- Bếp từ: (2 kW × 2h)/ 0,9 × 2.500 đồng = ~11.100 đồng/ ngày
- Bếp hồng ngoại: (2 kW × 2h)/ 0,65 × 2.500đ = 15.385 đồng/ ngày
- Bếp từ hồng ngoại: (2kW × 2h)/ 0,75 × 2.500đ = 13.333 đồng/ ngày
- Bếp điện quang: (2kW × 2h)/ 0,6 × 2.500đ = 16.667 đồng/ ngày
Loại bếp điện nào an toàn nhất?
Bếp từ là loại bếp điện an toàn nhất hiện nay xét trên cả hai tiêu chí: an toàn khi sử dụng và an toàn cho sức khỏe.
Bếp từ an toàn khi sử dụng nhờ có các tính năng thông minh, bao gồm: Tự động ngắt khi không có nồi, dùng nồi không phù hợp hoặc khi bếp quá nhiệt; mặt bếp không nóng trực tiếp và tản nhiệt nhanh giảm nguy cơ bỏng; khóa an toàn tránh trẻ em bật bếp; chức năng chống trào tránh chập cháy; hệ thống ngắt điện tự động khi có sự cố,…
Bếp từ cũng an toàn cho sức khỏe do hạn chế phát nhiệt ra môi trường khi nấu và không sinh ra khói độc. Mặc dù bếp từ có phát ra từ trường nhưng từ trường yếu không gây hại cho sức khỏe người dùng.
Bếp hồng ngoại và bếp điện quang có nguy cơ gây bỏng cao hơn do mặt bếp nóng trực tiếp và duy trì nhiệt lâu sau khi tắt. Bếp từ hồng ngoại kết hợp cả ưu và nhược điểm của hai loại, nhưng vùng từ vẫn an toàn hơn vùng hồng ngoại.
